Serdecznie zapraszamy w podróż „od ziarenka do bochenka”, która zaczyna się w sali z oryginalnymi maszynami młyńskimi z 1890 roku oraz repliką koła wodnego mierzącego ponad 6 metrów. Podczas zwiedzania wysłuchają Państwo dawnych historii o tym, jak produkowana była mąka, zobaczą słynny zabytkowy piec chlebowy oraz przepiękną Salą Biesiadną wraz ze zdjęciami dawnej Czerniawy-Zdrój. Ponadto mogą Państwo przespacerować się wokół młyna po Ogrodzie Roślin i Ziół oraz zobaczyć strumień, który napędzał młyńskie koło. To wspaniała okazja, aby przenieść się w czasy, kiedy to wielką wartością była produkcja mąki i wypiek chleba.

Młyn wodny w Czerniawie-Zdroju powstał ok. roku 1890. Jego podstawowe wyposażenie jest oryginalne i pochodzi z okresu budowy. Młyn jest typowym przykładem budownictwa jakie wznoszono na pograniczu śląsko-czeskim. Maszyny i urządzenia znajdujące się w młynie są typowe dla wyposażenia młynów gospodarczych z przełomu XIX/XX wieku. Były one budowane w tzw. systemie amerykańskim, w którym transport zboża był całkowicie zmechanizowany. Młyn dysponował napędem z koła wodnego, nasiębiernego o średnicy 6,5 m do 1951 roku. Po tym czasie młyn pracował dzięki napędowi z silnika elektrycznego.

Obiekt zwany „Czarcim Młynem” stanowi skansen produkcyjny tzw. Muzeum Chleba, gdzie zwiedzający na warsztatach mogą przyjrzeć się cyklowi produkcji mąki i pieczywa. W Sali chlebowej możemy zobaczyć 100-letni piec chlebowy, w którym do dnia dzisiejszego okazjonalnie wypieka się chleb. Oprócz tego w latach 2010-2012 powstała nowoczesna kuchnia warsztatowa, w której chleb pieczony jest codziennie.

W Sali historycznej mieszczą się urządzenia technologiczne pierwszego poziomu. Do ok. 1951 roku młyn dysponował napędem z koła wodnego, nasiębiernego, którego obroty napędzały wał, a ten wprawiał w ruch pędnie pasowe na poszczególne maszyny i urządzenia młyńskie. Niestety w 1951 roku uszkodzeniu uległa oś koła i w efekcie wstrzymano pracę na kilka lat. W 1957 roku wiosenna powódź uszkodziła również jaz piętrzący na Czarnym Potoku i stawidła mechaniczne. W 1957 roku Piotr Pietrasz podjął się próby uruchomienia młyna i zastosował napęd poniemieckiego silnika elektrycznego.

Obecnie woda krąży w obiegu zamkniętym. Koło jest wykonane ze 150 letniego drzewa modrzewiowego. Na ścianach i w rogu sali widać zachowane oryginalne elementy starego koła. Koło to prezentuje wybitne wartości historyczne i techniczne. Należy do unikatowych egzemplarzy urządzeń tego typu, z których do dzisiaj zachowały się tylko nieliczne. Zachowały się również elementy starego wału, które stanowią element ekspozycji muzealnej.

Sala Technologiczna – wśród maszyn i urządzeń usytuowanych na 4 kondygnacjach w części produkcyjnej znajdują się: mlewnik, gniotownik, śrutownik, elewatory, kosz zbożowo-zsypowy, drewniane rury z workownicą, mieszalnia pozioma, silosy – zbiorniki zbożowe, szafka aspiracyjna, wialnia zbożowa, odsiewacz – sortownik. Możliwości produkcyjne młyna sięgają 1,5 tony mąki na dobę. Fakt, że pochodzą one z jednego czasu i są kompletne podnosi walory historyczno – techniczne i stanowi o unikalności i wyjątkowości Czarciego Młyna. Efektem pracy młyna są następujące produkty: mąka, kasza manna i otręby; wszystko w zależności od tego jakie zboże jest mielone.

Młyn jest również jednym z miejsc postojowych na trasie szlaku turystycznego „Śladami Izerskich Tajemnic”, można tu zdobyć informacje na temat wszystkich atrakcji turystycznych okolicy.
W latach 2010-2012 młyn doczekał się rewitalizacji, dzięki której w budynek został całkowicie wyremontowany, a maszyny i urządzenia w nim funkcjonujące zostały odrestaurowane. Ogromnym sukcesem jest uruchomienie koła wodnego. Wybudowano również wiatę, pod którą wymurowano grilla z rusztem i kominem. Specjalnością młyna jest chleb pieczony w nowym piecu, podawany ze smalcem i ogórkiem kiszonym lub świeżo ubitym masłem.

Obiekt przystosowany dla osób niepełnosprawnych.

Aktywnie

Dla zdrowia

Dziedzictwo

Na łonie natury

Galeria