Zamek w Roztoce

Zamek jest najbardziej charakterystyczną i najlepiej eksponowaną częścią całego zespołu rezydencjonalnego w Roztoce. O dawnej metryce budowli świadczy zachowana do dziś fosa i wysoka na 40 metrów wieża południowa, stanowiąca wyraźne nawiązanie do średniowiecznych budowli obronnych. Z tarasu położonego na górnej kondygnacji wieży, w pogodne dni podziwiać można malowniczą panoramę Karkonoszy.

W obecnej formie zamek jest okazałą budowlą o charakterze pałacowym, ozdobioną neorenesansowym kostiumem stylowym, wzniesioną na bazie wcześniejszej, barokowej rezydencji. Zwarta, trójkondygnacyjna bryła zamku, pokryta mansardowym dachem, kryje wewnętrzny dziedziniec. Dostęp do wnętrza prowadzi przez portale umieszczone na osi wschód-zachód, poprzedzone kamiennymi, łukowymi mostkami, rozpiętymi ponad korytem fosy. Ponad portalem wschodnim widnieje herb rodu von Hochberg przytrzymywany przez rycerzy w zbrojach. Bogaty wystrój elewacji dopełniają wielkoporządkowe pilastry, obramienia okienne i naczółki, wsparte na ceramicznych wolutach oraz korynckie pilastry również odlane z wypalanej ceramiki, o ciepłej, ceglastej barwie.

Ogromne wrażenie robią zamkowe wnętrza. Szczególnie bogaty wystrój zachowały reprezentacyjne pomieszczenia pierwszego piętra, nawiązującego do włoskiej tradycji piano nobile. Położone w amfiladzie ciąg okazałych sal prowadzi od Salonu Gobelinów, poprzez Salon Muzyczny Bolka von Hochberga, Pokój Hermowy, dawną bibliotekę, aż do okazałej, dwukondygnacyjnej Sali Balowej nakrytej zwierciadlanym pseudosklepieniem z plafonem ozdobionym freskiem o tematyce alegorycznej. Ponadto wnętrza zdobią okazałe boazerie, opracowane malarsko i sztukatorsko plafony oraz kominki wykonane z różnokolorowych marmurów.

Ogród Francuski

Położony we wschodniej części rezydencji ogród stanowi jedno z najlepiej zachowanych na Dolnym Śląsku i jedno z piękniejszych w skali kraju założeń w formie ogrodu francuskiego w stylu barokowym. Ogród oddzielono od zamku dziedzińcem honorowym (Cour d’honneur), wyznaczonym wysokim murem z kutą kratą, otwartym ozdobną bramą, położoną na osi głównego wejścia do zamku. Regularne założenie podzielono na dwie zasadnicze części  – ogród kwiatowy  oraz położony po stronie południowej ogród gabinetowy. Obie części oddzielono od siebie wysokim murem parawanowym, w który wmontowano przeniesiony tu specjalnie z Legnicy cenny manierystyczny portal, wyróżniający się bogatą dekoracją rzeźbiarską.

Ogród kwiatowy rozplanowany w formie regularnych parterów obsadzanych wzorzystymi, wielobarwnymi kobiercami z sezonowych kwiatów, otacza centralnie położoną kamienną fontannę. W centralnym punkcie całego założenia położony jest rozplanowany na rzucie ośmioboku i przykryty kopulastym, łamanym dachem, okazały pawilon ogrodowy, tak zwana favorita, który służył do odpoczynku i picia herbaty. Północną granicę ogrodu wyznaczają dwie podłużne oranżerie, w których trzymano śródziemnomorskie rośliny, szczególnie wrażliwe na lokalne warunki klimatyczne.

Ogród gabinetowy zakomponowany został na planie regularnych prostokątnych kwater, wyznaczonych starannie przyciętymi zielonymi ścianami żywopłotów. Takie gabinety zapewniały użytkownikom ogrodu spokój i dyskrecję. Osobliwością tej części ogrodu był imponujący bindaż, czyli rodzaj sklepionego tunelu, utworzonego ze specjalnie formowanych roślin.

Na terenie całego założenia ustawione były rzeźby o tematyce mitologicznej, specjalne wazy i donice z  roślinami oraz liczne elementy małej architektury ogrodowej, w tym kamienne ławki, fontanny, murki i schody.

W południowo-wschodnim narożniku ogrodu zachował się niewielki domek ogrodnika, nakryty mansardowym dachem.

Park Angielski

W przeciwieństwie do regularnego ogrodu francuskiego, który symbolizować miał naturę ujarzmioną wolą człowieka, kompozycja angielskiego parku krajobrazowego, który założono w  Roztoce w drugiej połowie XIX wieku, miała sugerować swobodne, organiczne i płynne formy naturalnego krajobrazu. Rozplanowany na powierzchni 18 ha park, położony w południowej części założenia, w sposób naturalny łączy się z otaczającym go, otwartym krajobrazem pól uprawnych i stanowi zieloną otulinę rezydencji. Starannie zakomponowane wnętrza parkowe, w tym położona na osi południowej elewacji zamku rozległa polana parkowa z okrągłą fontanną, powiązane ze sobą systemem osi i otwarć widokowych, tworzą zielone enklawy, sprzyjające relaksowi i kontemplacji natury.

Ciekawostką są zachowane ślady dawnego systemu hydrotechnicznego zasilającego zamkową fosę i położoną nieopodal elektrownię wodą.

http://www.zamekroztoka.pl/