Bożogrobcy – zakon owiany nimbem tajemniczości w Krzeszowie

Grób Boży: ciemne, ciasne, tajemnicze miejsce.  W Krzeszowie w XVIII w. zbudowano jego replikę, żeby przybliżyć wielką tajemnicę wiary, jaką było zmartwychwstanie. I w Ziemi Świętej, i w Krzeszowie jego strażnikami są bożogrobcy – rycerze zakonni. Na ogół nie afiszują się ze swoją działalnością, dlatego otacza ich nimb tajemniczości.

Pasowani są mieczem, dostają symbolicznie ostrogi i polecenie obrony wiary, ale mieczem już nie wojują, koni nie dosiadają. Jedynie cel pozostał niezmienny: walka o czystość wiary. Zakony rycerskie zaczęły realizować swą misję w Europie, gdy chrześcijanie utracili kontrolę nad Ziemią Świętą. 

Bożogrobcy i maltańczycy zwani też joannitami to jedyne zakony rycerskie, które mają oficjalną aprobatę Stolicy Apostolskiej. Niełatwo zostać rycerzem zakonnym. O ile kandydat na bożogrobca musi przedstawić świadectwo moralności od biskupa i regularnie wywiązywać się potem z powinności finansowych względem zakonu, to kandydat do zakonu maltańskiego musi także przedstawić też swój wywód heraldyczny, co czyni z tej formacji grupę niezwykle elitarną. Z Krzeszowem ściśle związanych jest trzech bożogrobców: jego proboszcz ks. prałat Marian Kopko, mecenas Zbigniew Świt i jego żona, z czego wniosek, że do zakonu rycerskiego przyjmowane są też obecnie kobiety (w randze damy). Tyle że nie pasowane są mieczem i nie otrzymują ostróg.

Rycerz Zakonnik musi mieć nieposzlakowaną opinię, świecić przykładem. Grupa przyjętych do zakonu zwiększa się więc co roku nieznacznie. Obecnie w Polsce jest nieco ponad stu bożogrobców, którzy tworzą jedno zwierzchnictwo. Władze centralne zakonu są w Warszawie, ale siedzibą duchową zakonu jest Miechów koło Krakowa – kolebka bożogrobców w Polsce. Dlatego w naszym kraju nazywani byli oni miechowitami. Przed wiekami działali też na Śląsku. Ich komandoria znajdowały się m.in. w Dzierżoniowie i w stolicy biskupów wrocławskich – Nysie. Zajmowali się głównie duszpasterstwem i szpitalnictwem. To im zawdzięczamy zwyczaj urządzania Grobów Bożych w Wielką Sobotę w kościołach. Obecnie zajmują się głównie pracą charytatywną, a składki (niemałe) wędrują w sporej części do Ziemi Świętej, żeby pomóc patriarsze łacińskiemu Jerozolimy. Z tych pieniędzy utrzymuje on m.in. szkoły i szpitale.

Tekst i fot. Marek Perzyński

Krzeszowscy bożogrobcy

Podobne artykuły: